Τίτλος: «Τα 6 σωζόμενα παλιά αρχοντικά της Ζακύνθου»
180 φωτογραφίες
Συγγραφέας: Πάνος Χαρ. Μανιατόπουλος
Είδος: Λεύκωμα
Ψηφιακή έκδοση
Άδεια διανομής: Ελεύθερη διάθεση
Σελίδες: 184
Έτος έκδοσης: 2020
✔ Κατεβάστε το e-book:
✔ Περιγραφή:
1. ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΑΜΠΕΛΟΡΑΒΔΗ
2. ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΔΟΜΕΝΕΓΙΝΗ
3. ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΣΑΡΑΚΙΝΑ
4. ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΜΕΣΣΑΛΑ
5. ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΜΑΛΟΥΧΟΥ
6. ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΡΩΜΑ
Αρχοντικό Αμπελοράβδη του 1898
Κτιριακό συγκρότημα εξοχικής έπαυλης, κτισμένο το 1926, με γοτθικά αρχιτεκτονικά στοιχεία και μπαρόκ επιρροές, που προσομοιάζουν την έπαυλη με πύργο. Έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης και έχει κηρυχτεί Σύγχρονο Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο (ΦΕΚ 35 /τ.2/ 1992).
Χαρακτηριστικές οι κατασκευές στον περιβάλλοντα χώρο του, όπως ο δρομίσκος πρόσβασης στην οικία (μαΐστρος) και η πέτρινη αυλόπορτα.
Κατασκευάσθηκε στις αρχές του αιώνα για εξοχική κατοικία ζακυνθινής οικογένειας Αμπελοράβδη.
Στο χτίσιμο της εξοχικής του κατοικίας ο Αμπελοράβδης δεν έδειξε καμία φειδώ στα έξοδα της διακόσμησης, παρόλο που λέγεται ότι είχε … καβούρια στην τσέπη. Ο Δημήτριος Πελεκάσης είχε ζωγραφίσει τους θαυμάσιους γοτθικίζοντες υαλοπίνακες. Τα σχέδια όλα, του σπιτιού του ξέπορτου, των πορτονιών, των κάγκελων, όλα είχαν έρθει από την Αγγλία, μέχρι και η εσωτερική ξύλινη σκάλα. Μπροστά στην κύρια είσοδο βρίσκονταν ένα ηλιακό ρολόι.
Ο πύργος Αμπελοράβδη βρίσκεται στο Καλιπάδο , χτισμένος σε έναν υπερυψωμένο χώρο που δεσπόζει στην περιοχή. Η περιοχή ανήκε στην αρχοντική οικογένεια Βούλτσου και αγοράσθηκε από αυτήν. Έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία Ι. Καρδάρη.
[ Πηγή: www.mygreekheart.com ]
Πύργος Δομενεγίνη του 1566
Βρίσκεται στην παραλία του Αργασίου, άλλοτε εξοχική τοποθεσία με περιβόλια και αγροτικές καλλιέργειες που σήμερα έχει μεταβληθεί σε ένα από τα δημοφιλέστερα τουριστικά θέρετρα της Ζακύνθου. Την εποχή της εγκαθίδρυσης της ενετικής κυριαρχίας στο νησί, στα τέλη του 15ου αιώνα, η περιοχή ήταν ερημωμένη λόγω των συνεχόμενων πειρατικών επιδρομών. Το 1566 η ενετική διοίκηση προκειμένου να αντιμετωπίσει το φαινόμενο, διέταξε την εγκατάσταση 20 ιππέων στην περιοχή. Η αρχαιολογική έρευνα δεν έχει επιβεβαιώσει τη σύνδεση της κατασκευής του Πύργου με την εγκατάσταση φρουράς στο Αργάσι, η οποία υπονοείται από ντόπιους ιστοριοδίφες που τοποθετούν την ανέγερση του κτίσματος στα μέσα του 16ου αιώνα. Βέβαιο είναι ότι η οικογένεια Δομενεγίνη, στην ιδιοκτησία της οποίας βρισκόταν ο πύργος – αγρέπαυλη, εγκαταστάθηκε στη Ζάκυνθο αμέσως μετά την άλωση του Χάνδακα της Κρήτης (1669) και εγγράφηκε στο Libro d’ Oro το 1741. Στην ίδια οικογένεια ανήκε και η γειτονική εκκλησία του Αγίου Θεοδοσίου, καθώς και η παρακείμενη κρήνη, η οποίαείναι γνωστή και ως «Βρύση του Σολωμού», πιθανότατα λόγω των συχνών επισκέψεων του εθνικού ποιητή στην εξοχική κατοικία της οικογένειας Δομενεγίνη. Ο Πύργος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα του 1821. Σε αυτόν πραγματοποιούνταν συναντήσεις των μελών της Φιλικής Εταιρείας και από εδώ έφυγε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με καΐκι για να οργανώσει την επανάσταση στην Πελοπόννησο.
H εξοχική κατοικία εμφανίζει τα κύρια χαρακτηριστικά οχυρωματικής κατασκευής της ενετοκρατίας: την ορθογωνική κάτοψη, τη διαμόρφωση της κατώτερης στάθμης με κεκλιμένες παρειές, τη λεγόμενη σκάρπα, τις καταχύστρες με τα ελικοειδή φουρούσια στις ανώτερες στάθμες, καθώς και μικρότερα αμυντικά ανοίγματα στο πάχος της τοιχοποιίας. Η είσοδος στο εσωτερικό του Πύργου είναι εφικτή μέσω στενής λίθινης κλίμακας προσκολλημένης στη ανατολική πλευρά του.
Το έργο της αποκατάστασης του Πύργου Δομενεγίνη περιελάμβανε εργασίες στερέωσης της τοιχοποιίας και επισκευής της στέγης, τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του κτίσματος και την ανάδειξη της ενετικής κρήνης, καθώς και τη λειτουργική αποκατάσταση του εσωτερικού του.
Με την ολοκλήρωση του έργου, το αποκατεστημένο μνημείο, που αποτελεί ένα σπάνιο δείγμα κοσμικής αρχιτεκτονικής της περιόδου της Ενετοκρατίας, πρόκειται να λειτουργήσει και ως χώρος φιλοξενίας περιοδικών εκθέσεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων.
[ Πηγή: odysseus.culture.gr ]
Αρχοντικό Σαρακίνα του 1920
Κοντά στην πολυσύχναστη παραλία του Λαγανά, βρίσκεται ένα ονειρικό κομμάτι της παλιάς Ζακύνθου, η ιταλικής τεχνοτροπίας έπαυλη «Σαρακίνα». Ερειπωμένη, στην κορφή ενός λόφου, ανάμεσα σε μια κατάφυτη έκταση, η εξοχική βίλα της οικογένειας Λούντζη ανακαλεί στη μνήμη το αρχοντικό παρελθόν του νησιού και θυμίζει τα μεγάλα ιταλικά σπίτια της υπαίθρου, που ήταν οργανωμένα γύρω από φυτείες και αγροκτήματα ενώ χρησίμευαν ως τόποι αναψυχής για τους ενοίκους.
Η «Σαρακίνα» είναι το πιο σπουδαίο δείγμα της αρχιτεκτονικής εξοχικών επαύλεων που έχει διασωθεί από την προσεισμική Ζάκυνθο και ένα από τα μεγαλύτερα του είδους στο Ιόνιο. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς χτίστηκε, αλλά η ανέγερση υπολογίζεται στις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα.
Δεν ήταν απλά μία βίλα, αλλά είχε λειτουργίες αγροτικές και αναψυχής σύμφωνα με το ιταλικό πρότυπο, που θυμίζουν τις ταινίες του Βισκόντι. Δίπλα στην έπαυλη «Σαρακίνα» διασώζονται το παρεκκλήσι, το σπιτάκι του επιστάτη και άλλα βοηθητικά οικήματα».
[ Πηγή: www.kathimerini.gr ]
Αρχοντικό Μεσσαλά του 1898
Το κτήριο της οικογένειας Μεσσαλά στη Λιθακιά Ζακύνθου είναι χαρακτηριστικό δείγμα αρχοντικού της Ζακύνθου.
Αναστηλώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 από την Κοινότητα και χρησιμοποιείται έκτοτε σαν Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στα χρόνια της Αγγλοκρατίας της νήσου Ζακύνθου, χρησιμοποιήθηκε σαν δικαστήριο.
Πρόκειται για διώροφο, λιθόκτιστο, κεραμοσκεπές κτίσμα με τετράρριχτη στέγη. Διατηρεί σε άριστη κατάσταση όλα τα αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά εκείνα στοιχεία, που χαρακτηρίζουν την αρχιτεκτονική της εποχής στην περιοχή.
Χαρακτηρίζεται από συμμετρία στις όψεις, αντιστοιχία ανοιγμάτων ισογείου-ορόφου, τα οποία, επίσης, φέρουν πέτρινα κορνιζώματα, ξύλινα ανώφλια και μικρούς φεγγίτες στα ανοίγματα του ορόφου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα επιμέρους στοιχεία, όπως το κεντρικό, επί της προσόψεως, τοποθετημένο μπαλκόνι, με το έντεχνο παραδοσιακό κιγκλίδωμα, η λίθινη εξωτερική σκάλα ανόδου στον όροφο και τα πέτρινα υπέρθυρα.
Είναι από τα λίγα δείγματα της Επτανησιακής αρχιτεκτονικής, που διασώθηκε από το σεισμό του 1953, στη Ζάκυνθο.
[ Πηγή: https://sites.google.com ]
Το άλλοτε αρχοντικό της οικογένειας Μεσσαλά, που χρησίμευε στα χρόνια των Άγγλων σαν δικαστήριο και προσωρινές φυλακές, ευτυχώς, διασώθηκε. Στην πρόσοψη του αρχοντικού αυτού υπάρχει επιγραφή του χρόνου επισκευής και του πρωτομάστορα ή του ιδιοκτήτη της εποχής 1898: Κ. Γιατράς. Σύμφωνα με προφορική παράδοση το αρχοντικό αυτό κρατούσε παλιό ανάγλυφο πέτρινο οικόσημο της οικογένειας Μεσσαλά, που ζήτησε κι έλαβε ο Γεώργιος ο Α΄ όταν επισκέφτηκε τη Λιθακιά το 1864.
[ Πηγή: www.lithakia.gr ]
Αρχοντικό Μαλούχου του 1889
Παραδοσιακό κτίριο της Λιθακιάς (λίγο πιο κάτω από το Αρχοντικό Μεσσαλά), είναι και το εγκαταλελειμμένο στη φθορά του χρόνου αρχοντικό του Μαλούχου, το οποίο δυστυχώς κινδυνεύει με αιφνίδια κατάρρευση.
[ Πηγή: www.lithakia.gr ]
Αρχοντικό Ρώμα του 1660
Ανεγέρθη κατά την δεκαετία του 1660 από τον Άγγλο μεγαλέμπορο της Αγγλίας στην Ζάκυνθο, Robert John Geoffrey. Αγοράστηκε από τον Αλέξανδρο Ρώμα το 1880, και έκτοτε αποτελεί έδρα της οικογένειας. Το οίκημα πέρα από την ιστορική του βαρύτητα για την σύγχρονη ιστορία της Ζακύνθου, αντιπροσωπεύει και το μοναδικό δείγμα αρχοντικού-μεγάλης αστικής οικίας- που έχει απομείνει στην Ζάκυνθο μετά τους σεισμούς του 1953.
Στους εσωτερικούς χώρους ο επισκέπτης μπορεί να δει έπιπλα, συλλογή οικογενειακών πορτραίτων, πίνακες, στολές και όπλα μελών της οικογένειας, και άλλα ιστορικά αντικείμενα. Επίσης την πλούσια βιβλιοθήκη (άνω των 10.000 τίτλων),αποτελούμενη από πολύ παλαιές και σπάνιες εκδόσεις, που ξεκινούν από τον 16ο αιώνα μέχρι σήμερα. Μετά από την ιδιωτική πρωτοβουλία της οικογένειας, το Αρχοντικό είναι ανοικτό για το κοινό, και ο επισκέπτης μέσα από την ξενάγηση, έχει την ευκαιρία να δει και να μάθει, ένα μεγάλο μέρος της Ιστορίας, όχι μόνο του νησιού, αλλά και της νεώτερης Ελλάδας.
____
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Θέλω και πρέπει να ευχαριστήσω τους Κόμηδες Ρώμα (Πατέρα και Υιό) για την ξενάγηση που μου έκαναν στο σπίτι τους «Αρχοντικό Ρώμα» καθώς και για την άδεια που μου έδωσαν να το φωτογραφήσω και να σας δημοσιεύσω τις φωτογραφίες.
Το «Αρχοντικό» είναι ένα Μοναδικό Μουσειακό Ζωντανό Κόσμημα, για την Ιστορία των Επτανήσων και της Ζακύνθου!!! Παμπάλαια βιβλία, πανέμορφα έπιπλα εποχής, σπάνια οικιακά σκεύη, ιστορικές ενδυμασίες, πολεμικά κειμήλια και πίνακες ζωγραφικής αποτελούν τους «Θησαυρούς» του Μουσείου.
Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ.
