Τίτλος: «Μέδουσα»
Τραγωδία σε έμμετρο στίχο στην αρχαία αττική διάλεκτο
Μετάφραση & Σχολιασμός στα νέα ελληνικά: Χρήστος Α. Τσίρκας
Είδος: Θεατρικό έργο
Άδεια διανομής: Creative Commons BY-NC-SA (Αναφορά δημιουργού – Μη εμπορική χρήση – Παρόμοια διανομή)
Σελίδες: 91 // Έτος έκδοσης: 2024
✔ Κατεβάστε το e-book:
✔ Περιγραφή:
Τα γεγονότα της τραγωδίας εκτυλλίσονται στα χρόνια του Περσέα, στο 1.355 π.Χ., στη λίμνη της Τριτωνίδας, η οποία κάλυπτε μια περιοχή νοτιοδυτικά της σημερινής Τυνησίας και βορειοανατολικά της σημερινής Αλγερίας. Κατά την εποχή αυτή, η επιρροή του πολιτισμού της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας των Ατλάντων (κατοίκων της δυτικής «Λιβύης») έχει πλέον περιοριστεί στην περιοχή γύρω από το όρος του Άτλαντος καθώς και στην Τριτωνίδα λίμνη. Μια απ’ τις λίγες ελληνικές πόλεις που έχουν επιβιώσει στην ευρύτερη περιοχή είναι η «Μήνη», ιδρυθείσα στα παράλια της νήσου «Εσπέρας» της Τριτωνίδας κατά το παρελθόν, από τον μυθικό Ηρακλή, ο οποίος έχει πλέον θεοποιηθεί. Οι Διογενείς, για τις ανάγκες του Μυθοδράματος, τελούν υπό την ηγεσία του μυθικού Περσέα του Α’, ο οποίος έχει έρθει στην περιοχή με σκοπό τη στρατιωτική της προστασία και τον επαναποικισμό της περιοχής απ’ τους Αργείους. Ταυτοχρόνως δε, αποκρούουν και τις σποραδικές επιθέσεις του γειτονικού, πολεμοχαρούς έθνους των Γοργόνων. Οι κάτοικοί της Τριτωνίδας, μελαμψοί αυτόχθονοι Άτλαντες ψαράδες, μάχονται στο πλευρό των Αργείων εναντίον του στρατού του επίσης γειτονικού έθνους των Λίβυων Αμαζόνων, οι οποίες έχουν ως ορμητήριο την «Χερρόνησο», εντός της Τριτωνίδας.
Η Μέδουσα, νεαρή πρώην βασίλισσα των Γοργόνων, έχοντας αιχμαλωτιστεί από νεαρή ηλικία απ’ τον Περσέα, υπηρετεί στον ναό του Ηρακλέους Ηλίου, στην πόλη της Μήνης, βαρυνόμενη από ισόβιο όρκο αγνότητας. Πρωθιέρεια στον ναό του Ηρακλέους Ηλίου είναι η Αθήνη, επονομαζομένη και «Τριτογένεια»· η Αθήνη, επί της ουσίας, αντιτίθεται στην υπηρεσία της Μέδουσας στον ναό, θεωρώντας την υβριστική και προσβλητική προς το πρόσωπο του θεού, λόγω της καταγωγής της τελευταίας, αλλά και επειδή έχει από νωρίς διακρίνει τις αρετές της, ώστε να την θεωρεί πιθανή διάδοχό της —κάτι το οποίο, φυσικά, απεύχεται. Στα φανερά όμως, προτιμά να συντρέχει και να βοηθάει τη Μέδουσα στην εξέλιξή της στην ιερατική ιεραρχία, ώστε να μην κινήσει υποψίες —μιας και γνωρίζει πως η τελευταία έχει, εν τω μεταξύ, αποκτήσει την εύνοια του Περσέα, παρά τη σύλληψή της απ’ τον ίδιο. Ο κρυφός έρωτας μεταξύ του Περσέα και της Μέδουσας θα φτάσει στ’ αυτιά της Αθηνάς, η οποία θα εξυφάνει σχέδιο εξόντωσης της Μέδουσας. Μόνος φιλικά προσκείμενος στη Μέδουσα είναι ο υπέργηρος Άλυος —ανώτατος αρχιερέας του Ποσειδώνα στην Τριτωνίδα και τελευταίος ηγέτης των εν Λιβύῃ Ατλάντων.
Στην ατελείωτη αλυσίδα των ανθρωπίνων παθών, οι τραγωδίες που αντλούν το ύδωρ τους απ’ το βάθη της Ιστορίας και της Μυθολογίας συχνά μας υπενθυμίζουν τη σύγκρουση ανάμεσα στην τύχη, στη θέληση και στο πεπρωμένο. Η «Μέδουσα», ως ένα τέτοιο έργο, αποτελεί ένα κράμα επιθυμιών, θεϊκής παρέμβασης και μυθολογικών περιπετειών.
Η μεταμόρφωση είναι το κεντρικό θέμα το οποίο προβάλλεται στο μεγαλύτερο εύρος της τραγωδίας, προσπαθώντας να αναδείξει τον πλούτο των χαρακτήρων, καθώς και του —προσαρμοσμένου στις δραματουργικές της ανάγκες— μύθου της Μέδουσας. Είναι μια δυναμική διαδικασία και ένα μεταβατικό φαινόμενο που αναπαριστά την αλλαγή, την ανάπτυξη και την ανακάλυψη της εσωτερικής/προσωπικής αλήθειας.
Σ’ αυτή την τραγωδία, η αφήγηση του μύθου της Μέδουσας αναπτύσσεται με μια πιο σύγχρονη προσέγγιση. Καθώς οι χαρακτήρες υπόκεινται σε βαθιές μεταμορφώσεις, η ιστορία εξερευνά τον περίπλοκο ψυχισμό τους —μέσω της αλληλεπίδρασης μεταξύ της εσωτερικής ομορφιάς και της εξωτερικής εμφάνισης— καθώς και τις συνέπειες των πράξεων που εκπορεύονται απ’ την ελεύθερη βούληση σε αντιδιαστολή με τα κελεύσματα της ανάγκης, αλλά και τη διαρκή αντιπαράθεση μεταξύ φωτός και σκοταδιού. Εν τέλει, η τραγωδία αυτή προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το θέμα της μεταμόρφωσης ως κεντρικό της στοιχείο, ώστε να εξερευνήσει τις εσωτερικές συγκρούσεις, τις επιρροές των θεών, καθώς και την αλληλεπίδραση μεταξύ των χαρακτήρων και των κοινωνικών τους προσδοκιών. Με αντηχήσεις απ’ την αρχαία ελληνική τραγωδία και φιλοσοφία, και υπό το πρίσμα της σύγχρονης ψυχολογίας, αυτή η επανεκδοχή του μύθου προσκαλεί τον αναγνώστη να γίνει μάρτυρας της μεταπλαστικής δύναμης της Μυθολογίας, μέσω του αιώνιου χορού της αλλαγής και της αναγέννησης.
Το βιβλίο περιλαμβάνει το αρχικό κείμενο της «Μέδουσας», γραμμένο από εμένα σε προσωδία στην αρχαία αττική διάλεκτο και μεταφρασμένο στα νέα ελληνικά —τα χορικά μέρη σε έμμετρο στίχο. Η μετάφραση συνοδεύεται από σχόλια επί επιλεγμένων στίχων, από σύντομη ανάλυση της δραματουργίας κάθε Επεισοδίου και Στασίμου, και από έναν σύντομο Πρόλογο.
[ Πηγή: www.academia.edu ]
