Τίτλος: «Η πόλη του Μεσολογγίου κατά την Επανάσταση του 1821»
Πόλεμος, οικονομία, πολιτική, καθημερινή ζωή
Συγγραφέας: Αντώνης Διακάκης
Είδος: Ιστορία
Έκδοση: Πανεπιστήμιο Κρήτης / Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας
Άδεια διανομής: Ελεύθερη διάθεση
Σελίδες: 457
Έτος έκδοσης: 2017
✔ Κατεβάστε το e-book:
✔ Περιγραφή:
Κατά τη διάρκεια της επαναστατικής περιόδου, η πόλη του Μεσολογγίου γνώρισε μεγάλες δημογραφικές, οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές. Όσον αφορά τον πληθυσμό της πόλης, σύντομα αυξήθηκε δραματικά, ίσως στο διπλάσιο, κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού προσφύγων από τις βορειότερες περιοχές. Οι διαρκείς οργανωτικές προσπάθειες της τοπικής διοίκησης είχαν μάλλον περιορισμένα αποτελέσματα, λόγω της αντίστασης των παραδοσιακά ισχυρών κοινωνικών ομάδων, ιδίως των οπλαρχηγών στην ύπαιθρο, ενώ στην εσωτερική αναταραχή συνέβαλε η παρουσία ενός αντιπολιτευτικού μετώπου οπλαρχηγών και προκρίτων, απέναντι στην παρουσία και στη δράση του Αλ. Μαυροκορδάτου. Οι πρόκριτοι του Μεσολογγίου πρωταγωνίστησαν στην εκμετάλλευση των τοπικών δημόσιων προσόδων. Το πραγματικό διακύβευμα ήταν η εξουσία στον στενό ορίζοντα του Μεσολογγίου, τόσο για τη συμβολική της αξία, όσο και για τα οικονομικά οφέλη που αυτή συνεπαγόταν για τις παραδοσιακά ισχυρές οικογένειες της πόλης. Η οικονομική δραστηριότητα στο σύνολο της δυτικής Στερεάς αναπτύχθηκε σε μεγάλο βαθμό έξω από τον έλεγχο των νεοσύστατων κεντρικών και τοπικών διοικητικών Αρχών. Κατά την τελευταία πολιορκία, η οικονομική διαχείριση είχε να κάνει με τον επιμερισμό των χρημάτων για τις διάφορες ανάγκες, αλλά και με τη διανομή των τροφίμων σε ένοπλους και άμαχους. Η κατάρρευση των συναλλαγών μέσω συναλλαγματικών ανέδειξε τον λανθασμένο προσανατολισμό των διατιθέμενων χρημάτων σε σιτηρέσια και μισθούς, έναντι της αγοράς τροφίμων, τα οποία θα αποθηκεύονταν με ασφάλεια και θα διανέμονταν με τρόπο που θα μείωνε τις ανισότητες στην πόλη. Ταυτόχρονα, από το δεύτερο μισό του 1825 αναδείχθηκε σε όλη της την έκταση η απουσία ενός έγκαιρου κυβερνητικού προγραμματισμού, όσον αφορούσε τη διάθεση των διατιθέμενων πόρων, κυρίως των χρημάτων του δεύτερου αγγλικού δανείου, αδυναμία που επέτρεψε στους ιδιώτες προμηθευτές να υιοθετήσουν μια περισσότερο εμπορική λογική. Αυτό που προκύπτει με σαφήνεια για το στρατόπεδο των επαναστατών είναι ένα χάσμα ανάμεσα στις δεσμεύσεις για την επίτευξη στόχων που απαιτούσαν συλλογική προσπάθεια, και στην ικανοποίηση επιμέρους στόχων και συμφερόντων όλων εκείνων των ομάδων που μπορούσαν να επηρεάζουν τη λήψη και την εκτέλεση των πολιτικών αποφάσεων, προκρίτων, πλοιοκτητών, οπλαρχηγών, εμπόρων, με κριτήριο, συχνά, το προσωπικό, οικογενειακό ή τοπικιστικό, όφελος. Υπήρχε έτσι ένα μεγάλο έλλειμμα συντονισμού των αντιτιθέμενων συμφερόντων, ένα ουσιαστικό έλλειμμα ηγεσίας. Η έκβαση των πολεμικών επιχειρήσεων κατά την πρώτη φάση της τελευταίας πολιορκίας ήταν επιτυχής για τους αμυνόμενους, χάρη στη συλλογική οργάνωση, την αντοχή, την αξιοποίηση της οχύρωσης, την πείρα και την εφευρετικότητά τους, αλλά και τη βοήθεια από τον ελληνικό στόλο. Ταυτόχρονα, η έκταση του λιμού στο πολιορκημένο Μεσολόγγι ήταν πρωτοφανής, προκαλώντας μια ανθρωπιστική κρίση, η οποία κατέληξε στα μάλλον αρκετά περιστατικά κανιβαλισμού. Έντονη ήταν και η ψυχολογική δοκιμασία, καθώς όλοι έπρεπε να αγωνιστούν για να διατηρήσουν και την ανθρώπινη προσωπικότητά τους. Τα όρια ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό και την ένοπλη φρουρά σχετικοποιήθηκαν, καθώς γυναίκες και παιδιά συμμετείχαν στα γεγονότα, βιώνοντας τις συνέπειες, τον φόβο, το άγχος, την πείνα και τον θάνατο. Έτσι, τα όρια του φύλου και της ηλικίας δοκιμάστηκαν, καθώς οι έφηβοι ενηλικιώθηκαν νωρίτερα και βίαια, ενώ οι γυναίκες μπόρεσαν να υπερβούν στερεότυπα και περιορισμούς. Οι επιζώντες ένοπλοι της Εξόδου αναμείχθηκαν στα μετέπειτα πολιτικά και πολεμικά γεγονότα, παραμένοντας συλλογικά και ατομικά υπερήφανοι για τη συμμετοχή τους σε ένα γεγονός που το θεωρούσαν μοναδικό στον ηρωισμό του.
[ Πηγή: https://thesis.ekt.gr ]
