Τίτλος: «Αϋπνία. Όμηρος»
Συγγραφέας: Όσιπ Μάντελσταμ (Osip Mandelstam, 1891-1938)
Μετάφραση: Ευγενία Κριτσέφσκαγια
Αφήγηση: Γιάννης Σταθόπουλος
Είδος: Ποίηση
Παραγωγή: Avant Garde Centre
Άδεια διανομής: Ελεύθερη διάθεση
Διάρκεια 1:07 // Έτος έκδοσης: 2018
✔ Ακούστε την αφήγηση:
✔ Περιγραφή:
Το ποίημα Αϋπνία. Όμηρος του μεγάλου ρώσου ποιητή Όσιπ Μάντελσταμ (1891-1938) διαβάζει ο Δήμαρχος της Αγίας Παρασκευής Γιάννης Σταθόπουλος. Ο Μάντελσταμ έγραψε το ποίημα αυτό το 1915, όταν μαινόταν ο Πρώτος παγκόσμιος πόλεμος, πρώτος «Τρωικός πόλεμος» του 20ου αιώνα, μόνο που η αιτία του ήταν πολύ πιο ευτελής και πολύ πιο πεζή… Η ελληνική αρχαιότητα είναι διάχυτη στο έργο του Μάντελσταμ, και ο Έρως παίζει σ’ αυτό καθοριστικό ρόλο: είναι η κινητήρια δύναμη της ζωής των ανθρώπων, τόσο δημιουργική, όσο και καταστροφική. Ο Έρως και όχι ο Αίολος κινεί τα πανιά των Αχαιών, όπως κινεί και το χέρι του Ομήρου:
Θάλασσα, Όμηρος – ο έρως τους κινεί.
Ποιον άραγε ν΄ακούσω; Ο Όμηρος σωπαίνει.
Κι η μαύρη θάλασσα πολυλογεί, βαραίνει
Και πλησιάζει με βουή την προσκεφαλή.Το 1915 ο Μάντελσταμ βρίσκεται στην Κριμαία, όπου τα πάντα του θυμίζουν την Ελλάδα. Λέγεται, ότι το ποίημα αυτό του ενέπνευσε ένα κομμάτι ξύλου από την πλώρη κάποιου μεσαιωνικού πλοιαρίου, που του έδειξε ο φίλος του, επίσης ποιητής Μαξιμιλιανός Βολόσιν. Στην Κριμαία ο Μάντελσταμ ζει και στα χρόνια του Εμφυλίου πολέμου και έχει τη δυνατότητα να διαφύγει στην Τουρκία μαζί με το στρατό του Λευκού στρατηγού Βράγκελ, αλλά προτιμάει να επιστρέψει στην Πετρούπολη: «Η Σμύρνη και η Βαγδάτη δεν είναι μακριά // Αλλά ο δρόμος είναι δύσκολος, και τα αστέρια είναι ίδια παντού». Φέτος συμπληρώνονται 80 χρόνια από το θάνατό του στο στρατόπεδο εργασίας στο Μαύρο Ποταμάκι της Σιβηρίας. Δεν γνωρίζουμε, πού βρίσκεται ο τάφος του. Αλλά είναι σίγουρα κάτω από τα ίδια αστέρια…
[ Πηγή: www.avantgardecentre.gr ]